De meeste huisdiereigenaren krijgen er op een gegeven moment mee te maken. De hond of kat heeft ineens een bult, die na onderzoek bij de dierenarts een abces blijkt te zijn. Een abces is niet gevaarlijk, maar kan wel flink pijnlijk zijn voor je hond of kat.
Wat is een abces?
Een abces ziet eruit als een verdikking of een bult. Die bult ontstaat doordat er door een ontsteking een ophoping van pus is ontstaan in een holte. Pus bestaat uit witte bloedcellen, dode cellen en bacteriën en vormt een vloeibare substantie die wit, witgeel of groen kan zijn van kleur. Wanneer een abces onbehandeld blijft, knapt het vaak open waardoor de pus eruit loopt. Er blijft dan een wondje over dat in sommige gevallen vanzelf kan genezen, maar ook opnieuw een abces kan vormen.
Waar wordt een abces door veroorzaakt?
Met name katten lopen regelmatig een zogenaamd vechtabces op, waarbij er een paar dagen na een gevecht met een andere kat ineens een abces te zien is. Dit komt omdat de wondjes die ontstaan door ‘vieze’ scherpe nagels en hoektanden vaak zo klein zijn dat de wond zich te snel sluit waardoor bacteriën onder de huid snel vermenigvuldigen. Als eigenaar zie je deze minuscule wondjes vaak over het hoofd omdat ze zo klein zijn en onder de haren verstopt zitten. Ook verstopte anaalklieren kunnen een abces veroorzaken. Dat komt regelmatig voor bij honden.
Hoe herken je een abces?
Een abces herken je dus aan een verdikking of bult, vaak rond de kop, poten, nek of staart. Op het abces kun je vaak een klein korstje zien of wondje zien. De ontwikkeling van een abces kan behoorlijk pijnlijk zijn voor je huisdier, en de hond of kat kan er ook echt wel ziek van zijn. Dat merk je doordat het dier slomer is, slecht eet en drinkt en zich niet lekker lijkt te voelen. Aanraking van het groeiende abces is pijnlijk en als het bij een poot zit kan het dier ook mank lopen. Wanneer het abces al doorgebroken is herken je dat vrijwel direct omdat er dan overduidelijk pus uitloopt en er in sommige gevallen een flinke open wond kan achterblijven. Bij een ontsteking van de anaalklieren gaat het dier veelvuldig likken onder en in de omgeving van de staart. Soms gaan honden op hun achterwerk over de vloer schuiven om van de jeuk en irritatie af te komen
Hoe stelt de dierenarts de diagnose abces?
De dierenarts zal vragen stellen over het gedrag van de hond of kat en een lichamelijk onderzoek uitvoeren. Een dier met een abces heeft vaak ook koorts. Daarom zal de dierenarts rectaal de temperatuur opmeten. Om vast te stellen of het daadwerkelijk om een abces gaat, en niet om een gezwel, tumor of vetbultje, kan de dierenarts met een naald in de bult prikken om te controleren of er pus in de verdikking zit.
Hoe wordt een abces behandeld?
Als het abces nog niet doorgebroken is zal de dierenarts het abces openen, alle pus verwijderen en de wond spoelen. Wanneer het dier dit niet goed toelaat omdat het te pijnlijk is gebeurt dit onder een roesje. Wanneer het dier heel braaf is en het niet te pijnlijk is wordt het soms ook direct tijdens het consult gedaan. De wond die na het draineren en spoelen overblijft wordt bewust niet gehecht om te voorkomen dat de ontsteking weer terugkomt. In sommige gevallen wordt ervoor gekozen een drain te plaatsen om te voorkomen dat de wond te snel helemaal dichtgroeit. Daarnaast wordt er antibiotica voorgeschreven en kan het nodig zijn de wond nog eens te spoelen. Tegen eventuele pijn en de ontsteking te remmen wordt er vaak ook pijnstilling meegegeven. Omdat het dier niet aan de wond mag likken moet er in sommige gevallen een beschermkraag gedragen worden.
Wat kan jij zelf doen om je huisdier met een abces te helpen of om een abces te voorkomen?
Katten die nog niet gecastreerd zijn vechten veel meer; om hun eigen territorium te verdedigen en om de concurrentie uit te schakelen. De kans op een vechtabces is dan heel groot. Door een kater te castreren heeft hij minder last van zijn hormonen en zal ook minder als concurrent gezien worden. Dat zorgt er voor dat hij minder aanvaringen met soortgenoten zal hebben. Omdat een abces een ontsteking is kan je je huisdier ook helpen door ervoor te zorgen dat hij een goede weerstand heeft, waardoor hij minder gevoelig is voor abcessen. Dat betekent dat je ervoor zorgt dat hij voldoende goed voer krijgt en genoeg beweging krijgt en goed verzorgd wordt. Wees daarnaast alert op wondjes of pijnlijke plekjes bij je dier.