Vogelliefhebbers en kattenfans staan vaak lijnrecht tegenover elkaar als het gaat om de vrijheid van katten om buiten rond te lopen. Katteneigenaren vinden doorgaans dat hun kat gewoon lekker naar buiten moet kunnen, maar steeds meer mensen vinden dat dit moet veranderen. Daar valt ook wel iets voor te zeggen, want katten zijn verantwoordelijk voor grote hoeveelheden dode vogels, en daarbij kijkt een kat niet of deze vogel beschermd is of niet.
In tegenstelling tot de Australische hoofdstad Canberra, waar katten niet meer buiten mogen rondlopen, is er in Nederland nog geen wetgeving over deze kwestie. Waardoor jij als katteneigenaar of aankomende katteneigenaar voor de vraag staat; binnenkat of buitenkat?
Binnen- of buitenkat? Wat is de beste keuze?
Er was een tijd dat er helemaal geen binnenkatten bestonden. Katten werden voornamelijk buiten gehouden om ongedierte, zoals muizen, te bestrijden en om hun territorium te bewaken. Alle katten deden destijds hun behoefte buiten, totdat in de jaren vijftig de kattenbak werd uitgevonden. Dat was ook het moment dat mensen zich af gingen vragen of een kat binnen of buiten gehouden moest worden. Inmiddels zijn er nog steeds veel buitenkatten, maar er zijn ook steeds meer mensen die ervoor kiezen om de kat binnen te houden. Welke afwegingen kun je maken bij het beslissen of jouw kat binnen blijft of naar buiten mag?
Wat wil de kat?
Als katteneigenaar kan je nog zoveel willen. Maar als je een kat hebt die naar buiten wil, dan wordt het nog een heel lastig verhaal om de kat binnen te houden. Katten hebben nu eenmaal ook een eigen karakter. De ene kant vindt het prima om een rustig binnenleventje te leiden, terwijl andere katten letterlijk in de gordijnen zullen hangen als je ze binnen probeert te houden. Naast karakter heeft dit ook te maken met het ras waar je kat toe behoort. Zo zijn er kattenrassen die goed gedijen bij een kalm bestaan binnenshuis. Maar heb jij een actiever kattenras dan doe jij je kat (en jezelf) geen plezier door hem binnen te houden. Toch zitten er ook risico’s aan verbonden als je ervoor kiest om je kat vrij buiten te laten lopen.
Buitenkat; de nadelen
Je kunt je voorstellen dat je kat minder snel iets overkomt wanneer hij elke dag bij jou op de bank ligt en verder alleen avonturen in huis beleeft. Een nadeel van je kat naar buiten laten is dan ook dat hem meer kan overkomen.
Katten en het verkeer
Het hangt er natuurlijk heel erg vanaf waar je precies woont, maar het buitenleven kan voor een kat wel de nodige risico’s met zich meebrengen. Vooral wanneer je in een stadse omgeving woont, of op een plek waar veel verkeer is, is de kans groot dat jouw kat een verwonding oploopt of zelfs overlijdt doordat hij een ongeluk krijgt. Ook wanneer je buitenaf woont, maar wel bij een drukke weg is deze kans natuurlijk aanwezig.
Andere gevaren
Naast het verkeer komt een buitenkat ook in aanraking met andere gevaren. Je kunt hierbij denken aan honden die graag op katten jagen, of andere katten die hun territorium willen verdedigen. Een kat die een gevecht niet uit de weg gaat komt veel sneller met verwondingen thuis, zoals abcessen of beschadigde oren of ogen. Ook mensen kunnen soms een gevaar vormen voor je kat, bijvoorbeeld wanneer zij bestrijdingsmiddelen gebruiken waar je kat ziek van kan worden.
Kat vermist
Waar je ook rekening mee moet houden als je je kat naar buiten laat, is dat er een mogelijkheid is dat hij niet weer terug komt. Bijvoorbeeld omdat hij ergens van geschrokken is en daardoor de weg is kwijtgeraakt, of omdat hij opgesloten is in een schuurtje. Ook zijn er katten die net zo lief een paar huizen verder op de bank gaan liggen. Laat je kat dan ook altijd chippen, zodat je hem makkelijker terug kunt vinden als hij vermist is.
Parasieten en ziektes
Een buitenkat komt in aanraking met andere katten. Hierdoor is het risico ook veel groter dat hij parasieten zoals vlooien, teken en wormen oploopt en ziekten zoals niesziekte of kattenziekte. Het is daarom erg belangrijk dat je kat al zijn vaccinaties heeft gehad en dat je een goede bestrijding hanteert tegen parasieten.
Buitenkat; de voordelen
Naast risico’s zitten er natuurlijk ook voordelen verbonden aan het buitenleven van een buitenkat.
Minder kans op overgewicht
Een kat die naar buiten gaat krijgt in vergelijking met binnenkatten vaak veel meer beweging. Hij klimt in bomen, rent achter ongedierte aan en is lekker op onderzoek uit. Dat zorgt ervoor dat een buitenkat minder kans heeft op overgewicht en dat hij een goede conditie behoudt.
Ongediertebestrijding
Vroeger werden katten voornamelijk gehouden om de muizen en ander ongedierte op afstand te houden. Ook daar zijn (de meeste) katten vandaag de dag nog steeds goed in.
Natuurlijk gedrag
Het leven van een buitenkat lijkt veel meer op het natuurlijke leven van de kat, waarin hij zijn natuurlijke en instinctieve gedrag kan laten zien. Je kunt je voorstellen dat dit voor een kat fijn is en dat hij ook minder frustraties zal ervaren omdat hij deze instincten kan uitleven, in tegenstelling tot een binnenkat.
Hoe kun jij je buitenkat veilig houden?
Helemaal beschermen tegen alle risico’s kun je een buitenkat niet. Maar jij kunt als katteneigenaar wel een aantal dingen doen om die risico’s te beperken.
- Zo noemden we al dat je je kat moet laten chippen. Op die manier kan de chip afgelezen worden als de kat iets overkomt of wanneer hij zoek raakt. Daarmee is de kans een stuk groter dat hij weer veilig thuis komt, of dat je in ieder geval weet wat er met de kat is gebeurd.
- Daarnaast is het belangrijk om je kat in te laten enten tegen besmettelijke ziekten die hij buiten kan oplopen en dat je voor een structurele vlooien en tekenbestrijding zorgt.
- Wanneer het een kater betreft is het verstandig om de kat te laten castreren. Uit onderzoek is gebleken dat de levensverwachting van niet-gecastreerde katers vele malen lager is dan van gecastreerde katers. Katten die niet gecastreerd zijn vechten meer en gaan veel verder van huis tijdens hun zoektocht naar een poes, waarbij het risico veel groter is dat ze een drukke weg tegenkomen. Voor zowel poezen als katers geldt dat het verstandig is ze te laten steriliseren of castreren voordat ze naar buiten gaan, om ongewenste nestjes te voorkomen.
- De meeste katten krijgen een ongeluk in de vroege ochtendspits of ’s avonds als het donker is. Ze zijn dan immers veel minder goed te zien voor automobilisten. Om het risico op verkeersongelukken te verkleinen kun jij je kat zoveel mogelijk binnen houden als het donker is.
Binnenkat; de nadelen
Het allergrootste voordeel van een binnenkat is natuurlijk dat de kat een heel veilig en beschermd leventje leidt. Maar daar staat wel iets tegenover. Het binnenleven levert namelijk wel een aantal nadelen op, zowel voor de kat als voor zijn huisgenoten.
Overgewicht
Natuurlijk heb je hier als katteneigenaar invloed op, maar het is bijna onmogelijk om je binnenkat dezelfde hoeveelheid lichaamsbeweging te geven als een buitenkat. Hierdoor is de kans dat je binnenkat te zwaar wordt een stuk groter. Dat levert vervolgens risico’s op voor de gezondheid.
Ontsnappingskunstenaren
Vooral wanneer een binnenkat het niet eens is met de voor hem gekozen leefstijl is de kans groot dat de kat zal proberen te ontsnappen. Dit kan gevaarlijk zijn omdat ze vreemde capriolen gaan uithalen om naar buiten te komen, bijvoorbeeld via een raam of de dakgoot. Maar ook omdat ze niet gewend zijn om buiten te zijn, en in paniek weg kunnen vluchten als het ze eenmaal gelukt is. Ook kan het een behoorlijke uitdaging zijn om die ontsnappingskunstenaren binnen te houden en moet iedereen die in huis komt alert blijven op ontsnappingspogingen.
Gevaren in huis
Uiteraard is het binnenshuis veiliger dan buitenshuis, maar het weerhoudt een binnenkat er niet van om binnenshuis op avontuur te gaan én in de problemen te komen. Bijvoorbeeld door in een kleine ruimte te kruipen waar hij niet weer uit kan, te bijten op kabels, of iets te eten wat giftig is, zoals een plant of medicatie die niet voor hem bedoeld is. Vooral wanneer je met een nieuwsgierige kat te maken hebt, moet je hem goed in de smiezen houden.
Gedragsproblemen
Binnenkatten kunnen meer stress ervaren dan buitenkatten, omdat ze beperkt worden in het uiten van hun natuurlijke gedrag. Dat kan allerlei gedragsproblemen opleveren. Daarbij kun je denken aan katten die erg angstig worden, die gaan plassen buiten de bak, of katten die uit frustratie dingen gaan slopen. Ook kan de kat erg afhankelijk worden van zijn eigenaar, omdat hij immers voor alles op deze persoon is aangewezen.
Binnenkat; de voordelen
Het binnenhouden van je kat geeft dus nadelen, maar uiteraard biedt het ook voordelen om een kat binnen te houden.
Gezondheid
We noemden het al een paar keer, maar het grootste voordeel voor de binnenkat is natuurlijk dat de kans op een lang en gezond leven groter is dan bij de buitenkat. Hij loopt minder risico op ongelukken en ziekten, en ook parasieten zoals vlooien en teken zijn vaak een minder groot probleem als hij ze niet van andere dieren in huis kan krijgen. Omdat jij of een andere huisdier dat wel buitenkomt, wel parasieten mee naar binnen kan brengen en zo overdragen op de kat blijft dit risico aanwezig.
Vogels zijn veilig
Een ander voordeel van een binnenkat, is dat hij niet bij vogels of andere dieren kan. Aangezien de vogelpopulatie in aantal afneemt is dat natuurlijk erg mooi.
De omgeving
Niet iedereen heeft er een probleem mee, maar buitenkatten mogen graag in andermans tuin poepen. Door je kat binnen te houden voorkom je boze buren.
Zoals je kunt lezen zijn er voor beide opties voor- en nadelen te noemen. De keuze die jij maakt hangt af van jouw persoonlijke voorkeuren en het karakter en ras van je kat. In sommige gevallen zul je in eerste instantie proberen om je kat binnen te houden, om er vervolgens achter te komen dat dit niet werkt. Welke keuze je ook maakt, houd hierbij altijd oog voor het welzijn van je kat.