Katten likken hun vacht schoon en dat is heel normaal. Te veel en te vaak likken kan echter tot kale plekken in de vacht leiden. De oorzaak daarvan kan zowel medisch als gedragsmatig zijn. Hier nemen we de enkele medische oorzaken onder de loep.
Als een kat zichzelf likt, maakt hij endorfine aan wat een prettig gevoel geeft. Niets mis mee, maar als het dier daarmee iets anders wil wegnemen zoals jeuk of pijn, ligt er veelal een medische oorzaak aan ten grondslag. Als daar niets aan wordt gedaan, zal de kat zich steeds vaker likken met als gevolg dat de vacht en later ook de huid kapotgaat. Het is belangrijk dat dit patroon doorbroken wordt.
Als een kat zichzelf veel likt ten gevolge van jeuk is het belangrijk om eerst de jeuk weg te nemen. De kale plekken ten gevolge van de jeuk vormen een kwetsbare plek en kunnen leiden tot een (open) wond die kan gaan gaat ontsteken. Dat moet zoveel mogelijk voorkomen worden. Het achterhalen van de oorzaak is vervolgens best lastig en vergt tijd. Er zal onder andere gedacht worden aan allergieën en vlooien, pijn of stress.
Vlooienallergie
Bij een vlooienallergie is het dier gevoelig voor speeksel van een vlo. De kat gaat zichzelf krabben of likken bij onder meer de buik, liezen, nek en de staart. De meest warme plekken op zijn lijf, jeuken het meest. De dierenarts zal de huid van de kat controleren op vlooien en ontlasting van deze diertjes. Is dit het geval dan zal een antivlooienmiddel helpen, en is het ook belangrijk het huis onder handen te nemen en vlo-vrij te maken. Een strenge en strikte maandelijkse behandeling is een must, en moet het hele leven worden gecontinueerd. Behalve vlooien kunnen ook schimmels (ringworm) en mijten jeuk veroorzaken waardoor de kat de vacht likken gaat.
Voedselallergie
Bij een voedselallergie reageert het dier op jeuk ten gevolge van het eten van bepaalde eiwitten. Om duidelijkheid te krijgen over of het daadwerkelijk om een voedselallergie gaat, bestaat de mogelijkheid om het dier als eerste stap hypoallergeen voeding geven. Het is dan even afwachten hoe het dier daarop reageert. Deze voeding is gehydroliseerd en kan geen allergische reactie uitlokken. Deze voeding wordt zes tot acht weken gegeven. Als de klachten aanzienlijk minder worden kunnen we ervan uitgaan dat het een voedselallergie betreft.
Gevoelig voor huisstof of pollen
Een kat kan gevoelig zijn voor bepaalde stoffen in huis of voor pollen in de lucht. Als de kat ieder jaar rond eenzelfde periode last krijgt van jeuk, dan kan dat helpen bij het zoeken naar de oorzaak. Er bestaat een spray tegen huisstofmijt, dit kan goeie resultaten geven. Bij allergieën tegen pollen (maar ook tegen huisstofmijt) wordt ook vaak gekozen voor immunotherapie. Hierbij dienen we maandelijks per injectie de stof toe waar het dier allergisch voor is en dit bouwen we op zodat er een resistentie ontstaat tegen de stof.
Pijn
Het is moeilijk om te achterhalen of een dier pijn heeft, en dat is bij katten niet anders. Likt het dier zichzelf veelvuldig zodat de vacht er onder te lijden heeft, dan kan dat duiden op pijn. De plek is mogelijk een aanwijzing. Bij een blaasontsteking kan het voorkomen dat de kat zijn buik kaal likt. Een urineonderzoek kan daar uitsluitsel over geven. Het likken van de flanken kan duiden op pijn ten gevolge van artrose. Een blaasontsteking kan met medicatie worden opgelost. Artrose is moeilijker te behandelen.
Stress
Stress en onrust ten gevolge van bijvoorbeeld een verhuizing, verbouwing of eenzaamheid en daarmee verveling, kunnen ook een reden zijn dat het dier zich niet goed voelt en zichzelf tot kaalheid toe gaat likken. Dan gaat het uiteraard niet om een medische oorzaak.